Είναι η ειδικότητα της Οδοντιατρικής που ασχολείται με την πρόληψη, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση των νόσων που προσβάλλουν τους περιοδοντικούς ιστούς.
Στους περιοδοντικούς ιστούς περιλαμβάνονται:
-τα ούλα
-το περιρρίζιο
-το φατνιακό οστό και
-η οστεΐνη
Τα πιο συνήθη νοσήματα των ιστών αυτών είναι η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα.
Τα αίτια που μπορεί να οδηγήσουν στην εμφάνιση ουλίτιδας και περιοδοντίτιδας είναι βασικά δύο:
1.η μικροβιακή πλάκα
2.η πέτρα
Η μικροβιακή πλάκα είναι μια μαλακή οργανωμένη μάζα μικροβίων που σχηματίζεται στην επιφάνεια των δοντιών, των προσθετικών αποκαταστάσεων αλλά και των μαλακών ιστών του στόματος. Γίνεται αντιληπτή ως μαλακές εναποθέσεις που παραμένουν στις διάφορες επιφάνειες του στόματος από τα υπολείμματα των τροφών μετά από κάθε γεύμα. Αυτές τις εναποθέσεις είναι που πρέπει να εκπαιδευτούμε ν΄ απομακρύνουμε μηχανικά με το σωστό και συχνό βούρτσισμα.
Η πέτρα ή αλλιώς τρυγία είναι οι σκληρές πλέον μικροβιακές εναποθέσεις που σχηματίζονται από την συνεχή επαφή των αλάτων που περιέχονται στο σάλιο, με τη μικροβιακή πλάκα και τις επιφάνειες των δοντιών. Η πέτρα/τρυγία είναι αυτή που καλείται ο οδοντίατρος να απομακρύνει με τις κατάλληλες μεθόδους κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης για καθαρισμό.
Η εμφάνιση της περιοδοντίτιδας παρότι σχετίζεται με τον ανεπαρκή έλεγχο της μικροβιακής πλάκας και πέτρας, μπορεί να επηρεάζεται και από άλλους προδιαθεσικούς και επιβαρυντικούς παράγοντες, όπως:
-κάπνισμα
-γενετικούς παράγοντες σχετιζόμενους με την κληρονομικότητα
-συστηματικά νοσήματα όπως ο Σακχαρώδης Διαβήτης
Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια έχει τεκμηριωθεί η αμφίδρομη σχέση του Σακχαρώδη Διαβήτη με την περιοδοντίτιδα, υποδεικνύοντας έτσι τη μεγάλη σημασία που έχει η ρύθμιση της μιας νόσου στην εξέλιξη της άλλης και αντίστροφα.
Στο φάσμα της περιοδοντολογίας ανήκουν επίσης και οι υφιζήσεις των ούλων. Με τον όρο «υφίζηση», εννοούμε την υποχώρηση των ούλων γύρω από τα δόντια που έχει ως αποτέλεσμα την έκθεση τμήματος της ρίζας του δοντιού και που μπορεί να δημιουργεί τόσο αισθητικά (όταν η υφίζηση βρίσκεται σε περιοχή που εκτίθεται κατά το χαμόγελο) όσο και λειτουργικά προβλήματα στους ασθενείς (ευαισθησία των δοντιών σε εξωτερικά ερεθίσματα).
Η προσέγγισή της κλινικής μας, κινείται σε τρεις βασικούς άξονες:
- Την πρόληψη
- Την διάγνωση
- Την θεραπεία
Στην περιοδοντολογία, η πρόληψη έχει ίσως τη μεγαλύτερη βαρύτητα και αυτό γιατί μέσω ενός κατάλληλου προγράμματος πρόληψης, παρέχουμε στον ασθενή όλη αυτή την γνώση και όλα εκείνα τα μέσα που θα τον βοηθήσουν να αποφύγει μελλοντικά προβλήματα. Ο ασθενής εκπαιδεύεται στην εφαρμογή αποτελεσματικής στοματικής υγιεινής και οι σχετικές οδηγίες εξατομικεύονται στις ανάγκες του κάθε ασθενούς μέσα από μια σειρά προγραμματισμένων επισκέψεων και επανελέγχων που έχουν ως στόχο, την πρόληψη.
Κατά την επίσκεψή όλων των ασθενών στο ιατρείο μας πραγματοποιείται λεπτομερής κλινική και ακτινογραφική εξέταση με όλα τα σύγχρονα διαγνωστικά μέσα, για τον εντοπισμό και τη διάγνωση πιθανών περιοδοντικών προβλημάτων, αλλά και την αξιολόγηση όλων εκείνων των προδιαθεσικών παραγόντων που μπορούν μελλοντικά να επηρεάσουν αρνητικά την περιοδοντική υγεία των ασθενών. Η σωστή διάγνωση είναι πάντα η πιο σημαντική προϋπόθεση για μια αποτελεσματική θεραπεία.
Για την θεραπεία της ουλίτιδας το πρώτο βήμα είναι η απομάκρυνση της υπερουλικής και υποουλικής πέτρας με χρήση υπερήχων και ειδικών ξέστρων στο ιατρείο. Ακολούθως δίνονται στον ασθενή σχολαστικές οδηγίες για την διατήρηση του αποτελέσματος.
Για την θεραπεία της περιοδοντίτιδας, η πρώτη γραμμή άμυνας είναι η λεγόμενη «συντηρητική θεραπεία», κατά την οποία πραγματοποιείται θεραπευτική απομάκρυνση υπερουλικών και υποουλικών εναποθέσεων, συνήθως σε 2 ραντεβού, με χρήση υπερήχων και ειδικών ξέστρων, συνηθέστερα υπό την επίδραση τοπικής αναισθησίας. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις εξατομικευμένες οδηγίες στοματικής υγιεινής, που αποτελούν πολύ βασική προϋπόθεση για την θετική έκβαση της θεραπείας. Ένα πολύ σημαντικό ποσοστό των περιστατικών περιοδοντίτιδας, ελέγχεται με την συντηρητική θεραπεία, πάντα με την συνεργασία του ασθενούς όσον αφορά την στοματική υγιεινή αλλά και την τήρηση του προγράμματος τακτικών επανελέγχων για την αποφυγή υποτροπής της νόσου. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει κι ένα ποσοστό περιστατικών, συνήθως προχωρημένου βαθμού περιοδοντίτιδας, που δεν ανταποκρίνονται στην συντηρητική θεραπεία. Σε αυτά τα περιστατικά προχωράμε σε πιο επεμβατικές μεθόδους αντιμετώπισης, ανάλογα με την περίπτωση.
Για την αντιμετώπιση των ουλικών υφιζήσεων, το πρώτο βήμα είναι να εντοπίσουμε τι τις προκαλεί, να άρουμε το αίτιο και να προχωρήσουμε σε κάλυψη της εκτεθειμένης επιφάνειας, η οποία συνήθως πραγματοποιείται με χρήση μοσχεύματος.
Ο βασικός στόχος της περιοδοντολογίας είναι η θεραπεία και η διατήρηση των φυσικών δοντιών στο στόμα. Ωστόσο, σε περίπτωση που αυτό δεν είναι εφικτό, μέρος της επανορθωτικής θεραπείας είναι και η αντικατάσταση των δοντιών με οδοντικά εμφυτεύματα.